- Trump ve Joker’in Politik Paralelliğinde Anti-Kahramanlık Kronolojisi - 12 Ocak 2025
- Sinemada Nükleer Manyetik Rezonans: R.M.N., Romanya ve Sağ Popülizm - 22 Ocak 2023
- Deve, Cüce, Dev: Üç Belgeselde Finansal Krizler ve Sosyoekonomi Görüngüsü - 16 Ocak 2022
- Hırsız ve Ressam (2020): Hırsızı Anlamalı Mıyız? - 3 Ocak 2022
- Artırılmış Kültürel Gerçeklik: Çizgi Filmlerin ve Animasyonların Kültürel İşlevi - 17 Nisan 2021
- Renkli Sinema Döneminin Renksiz Şaheserleri - 11 Aralık 2020
- Ferit Karol ile Kumbara (2020) Filmi ve Bir Söyleşinin Ötesi: “Siz Geniş Zamanlar Umuyordunuz” - 28 Ekim 2020
- Timurtaş Onan ile Şehirlerde Kaybolmak - 10 Ağustos 2020
- Karl Talip Kara ile Söyleşi: “Kralların Tercihidir Yağlı Boya” - 28 Nisan 2020
- Ver Parayı: Memur Olma Amir Ol - 14 Mart 2020
İstanbul her sokağında gizli hazinelerin yattığı büyük bir miras. Mimari anlamda ise her biri kendi hikâyesine sahip yüzlerce yapının külliyatı olma özelliğini taşıyor. Fatih ilçesinin Laleli semtinde yer alan Tayyare Apartmanları, yakın bir zaman öncesine kadar kendisinin sahibi olan THK’daki (Türk Hava Kurumu) yolsuzluk haberleri ile gündeme gelmiş olsa da İstanbul’un en önemli mimari eserlerinden birisi olduğu şüphesiz.
Türk Lirası üzerinde yer alacak kadar büyük bir öneme sahip ve Birinci Millî Mimarlık Akımının da öncülerinden Mimar Kemaleddin’in(*) en ünlü eserlerinden birisidir Laleli’deki Tayyare Apartmanları. İlk olarak Harikzedegân (Yangınzede) Apartmanları ismiyle hizmete alınmış olan yapılar bugün Tayyare Apartmanları adıyla bilinmektedirler. Söz konusu yapılar, 1918 yılı Mayıs ayında Cibali’deki büyük yangında yok olan 750 kadar evin yerine ikâme olacak harikzedeganlar adına inşa edilmiştir. Manizâde Hacı Hüseyin Efendi’nın başkanlığında oluşturulan bir kurul tarafından toplanan bağışlarla 1922 yılında tamamlanan Tayyare Apartmanları, altışar katlı dört blok ve toplamda 124 daireden oluşmaktadır.
Mimar Kemaleddin’in, oryantalizm ve Art Nouveau gibi akımlara rağbet edildiği bir dönemde Osmanlı Barok ve İslam mimari üslubu sentezini benimseyerek tasarladığı projede, bloklar arasında farklı sokakların buluştuğu iç avlular ortaya çıkar. Aynı zamanda Osmanlı ve Cumhuriyet tarihinin hem ilk toplu konut projesi olması hem de ilk betonarme karkas sistemi ile inşa edilmiş yapısı olması, eserin başka bir önemini daha ortaya çıkarır. Tayyare Apartmanları, 1985 yılına kadar apartman olarak kullanılmıştır. Bugün ise Crowne Plaza’ya ev sahipliği yapmaktadır.
Mimar Kemaleddin Bey
(*) Mimar Kemaleddin Bey, Osmanlı Mimar ve Mühendis Cemiyeti’nin kurucularındandır. 1909 yılında Evkaf Nezareti’nin başında görev almıştır. Önemli eserleri arasında Şark Demiryolları Şirketi adına projelendirdiği ve bugün her biri tarihi eser niteliği taşıyan Filibe, Sofya, Selanik ve Edirne Garları bulunmaktadır. Bebek Camii, Çamlıca Kız Lisesi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Kütüphanesi, Gazi Osman Paşa Türbesi, Ankara Palas gibi eserlerin de aynı zamanda mimar başıdır. Fakat kendisinin dünyaca üne kavuşması, 1919 yılında Kudüs müftüsünün özel daveti ile Mescid-i Aksa Camii’nin onarımını gerçekleştiren ekibin başında gösterdiği başarıdan dolayı, İngiliz Kraliyet Mimarlar Akademisi’ne (RIBA) şeref üyesi olarak seçilmesiyle gerçekleşmiştir.
